Κατά τήν ἐκκλησιαστικήν ἀντίληψιν ὑπάρχουν τρεῖς βαθμοί πνευματικῆς καταστάσεως τοῦ ἀνθρώπου: ἡ ὑπερφυσική κατάστασις, ἡ φυσική καί ἡ παρά φύσιν ἤ ἐναντίον τῆς φύσεως. Ἡ παρθενία καί ἡ μοναχική σωφροσύνη, ἐννοούμεναι ὡς δωρεαί τῆς χάριτος, ἀνήκουν εἰς τήν πρώτην κατάστασιν. Εἰς τήν δευτέραν κατάστασιν κατατάσσεται ὁ εὐλογημένος γάμος. Πᾶσα ἄλλη μορφή σαρκικῆς ζωῆς εἶναι πνευματικῶς ἤ κατωτέρα ἤ παρά φύσιν… Ὁ καθηγιασμένος γάμος, ὁ πειθαρχημένος, ὁ χωρίς διαστροφήν, διατηρεῖ τόν ἄνθρωπον φυσικῶς καί ἠθικῶς, ἐνῶ πᾶσα ἄλλη μορφή σαρκικῆς ἀπολαύσεως, ἔστω καί ὑπό ὀνειρώδη μόνον μορφήν, διαφθείρει ὁλόκληρον τόν ἄνθρωπον, ἤτοι τήν ψυχήν καί τό σῶμα» (ἀρχιμ. Σωφρονίου, “Ἄσκησις καί Θεωρία (περί τῶν βάσεων τῆς ὀρθοδόξου ἀσκήσεως)”, ἐκδόσεις Ἱ. Μονῆς Τιμίου Προδρόμου Ἔσσεξ Ἀγγλίας, σ. 62).Ὅπως οἱ διαπιστώσεις ὅλων τῶν συγχρόνων μας Ἁγίων, ἠ διάγνωση τοῦ Ὁσίου Σωφρονίου δέν εἶναι εἰσαγγελική, ἀλλά θεολογική, ἐκκλησιαστική, πατρική, θεραπευτική. Δείχνει πρός τό κατά Χριστόν ἦθος τοῦ ἀνθρώπου πού ἔχει ἐλπίδα Ἀναστάσεως καί δέν ὑποκύπτει στόν παραλογισμό τῆς διαφθορᾶς καί τῆς ἀντίθεης φθορᾶς.
Ὁ συγχρονιστικός ἄνθρωπος τῆς μεταβολικῆς ἀλλοτρίωσης φθείρει ἀπό κληρονομημένη καί συσσωρευμένη καταπιεστική ἄγνοια ὅ,τι τοῦ δώρισε ὁ Θεός (γιά νά ζεῖ μέ σωφροσύνη διακοινωνίας καί αἰωνική προοπτική σωτηρίας).
Πῶς θά ἐπανέλθει; Πότε θά ἐπανέλθει; Γιατί δέν ἀποτολμᾶ νά ἐπανέλθει;
Τί τόν φοβίζει;
Μήπως τρέμει σάν ἐλεεινός σκλάβος ἄλλων ἐποχῶν τόν ἴδιο του τόν αὐτειδωλικό ἑαυτισμό;
***
