Η ΑΓΙΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Η ΦΑΡΜΑΚΟΛΥΤΡΙΑ
22 Δεκεμβρίου 2024
Γιατί ονομάζεται «Φαρμακολύτρια»
α) Δίδει φάρμακα και θεραπεύει σωματικές και ψυχικές ασθένειες
Το επίθετο «Φαρμακολύτρια» της ῾Αγίας έχει δύο έννοιες, μία γενική και μία ειδική. Κατά την ευρύτερη, την γενική έννοια, η ῾Αγία ονομάζεται έτσι, διότι όπως λέει ο Τρύφων Ευαγγελίδης στο βιβλίο του Βίοι ῾Αγίων (σελ. 994) «είχεν άνωθεν παρά Θεού την δύναμιν να λύη και καταστρέφη των φαρμάκων και των δηλητηρίων τα κακά αποτελέσματα και τας ενεργείας» ή διότι παρέχει η ίδια αφθόνως φάρμακα, «εκλύει» φάρμακα για την θεραπεία των σωματικών και ψυχικών ασθενειών, όπως λέγει το Μεγαλυνάριο μιάς ακολουθίας της: «Φάρμακα προχέουσα μυστικά ψυχών και σωμάτων θεραπεύεις πάθη δεινά, ω ᾿Αναστασία, τη θεία ενεργεία• διό τας χάριτάς σου πάντες κηρύττομεν».
β) Διότι λύνει τις φαρμακείες, δηλαδή τα μάγια
Κατά την ειδική έννοια η Αγία ονομάζεται «Φαρμακολύτρια», διότι ανάμεσα στις πολλές άλλες ιάσεις και θεραπείες που επιτελεί έλαβε από τον Θεό τη Χάρη και τη δύναμη να γλυτώνει όσους έπεσαν στα δίχτυα των φαρμακών και των φαρμακευτριών, δηλαδή των μάγων και των μαγισσών. Λύνει τις φαρμακείες, δηλαδή τα μάγια, και γι᾿ αυτό ονομάζεται φαρμακολύτρια.
Θαυμαστή εμφάνιση και Θαύμα της Αγίας Αναστασίας στην Αγία Ειρήνη Χρυσοβαλάντου
Παραθέτουμε ένα από τα παλαιά θαύματα της ῾Αγίας που αναφέρεται σε θεραπεία μαγεμένης κοπέλλας και έχει σχέση με το μοναστήρι που ήταν τότε ηγουμένη η ῾Αγία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου, όπως το διηγείται ο πατήρ Χαράλαμπος Βασιλόπουλος (Βίοι ῾Αγίων 89, ῾Η ῾Αγία ᾿Αναστασία η Φαρμακολύτρια, σελ. 34 ε.):
Μια κοπέλλα ευγενής και ωραία, που καταγόταν από την Καππαδοκία, ήταν αρραβωνιασμένη. ῎Επειτα μετάνοιωσε η νέα και δεν τον ήθελε τον μνηστήρα. ῎Αλλά για να μην την ενοχλεί εκείνος, έφυγε και πήγε στο Μοναστήρι, που ήταν ῾Ηγουμένη η ῾Αγία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου, κοντά στην Κωνσταντινούπολη και εκεί εμόνασεν.
῾Ο μνηστήρας της δεν μπορούσε με κανέναν τρόπο να την βγάλη από το Μοναστήρι. ῏Ηταν μεθυσμένος από τον έρωτα. Γι᾿ αυτό βρήκε ένα μεγάλο μάγο και του έταξε πολλά χρήματα, αν θα μπορούσε να καταφέρη την νέα με τα μάγια του, να εγκαταλείψη το Μοναστήρι. ῏Ηταν μεθυσμένος από τον έρωτα. Γι᾿ αυτό βρήκε ένα μεγάλο μάγο και του έταξε πολλά χρήματα, αν θα μπορούσε να καταφέρη την νέα με τα μάγια του, να εγκαταλείψη το Μοναστήρι και να γίνη γυναίκα του.
῾Ο μάγος εκεί στην Καππαδοκία έκανε τα μάγια του και η γυναίκα βγήκε από τις φρένες της.
Γύριζε όλο το Μοναστήρι και φώναζε τον μνηστήρα με το όνομά του. ῾Ωρκιζόταν δε, ότι εάν δεν της ανοίξουν την πόρτα να πάη να τον βρη θα πνιγόταν. ῾Η ῾Οσία Ειρήνη η Χρυσοβαλάντου, η ῾Ηγουμένη, την έβλεπε σ᾿ αυτήν την κατάσταση, έκλαιγε και έλεγε:•
-᾿Αλλοίμονο σε μένα την αθλία, διότι διά την αμέλειαν των βοσκών αρπάζουν οι λύκοι τα πρόβατα. ᾿Αλλά, πονηρέ διάβολε, άδικα κοπιάζεις. ῾Ο Χριστός δεν θα σε αφήση να καταπιής την αμνάδα μου.
Τότε συγκέντρωσε όλη την αδελφότητα και τις δίδαξε να φυλάγωνται από τις πανουργίες του δαίμονος. Διέταξε κατόπιν να νηστέψουν όλες όλη την εβδομάδα και να προσεύχωνται. Να κάμνουν δε διά την πάσχουσαν αδελφήν, κάθε μέρα χίλιες μετάνοιες. ῎Ετσι προσευχόταν η κάθε μία στο κελλί της.
Την τρίτη νύχτα βλέπει η ῾Αγία Ειρήνη εκεί που προσευχόταν, τα μεσάνυχτα, μπροστά της τον Μέγαν Βασίλειον, που της είπε:
-Γιατί μας ονειδίζεις Ειρήνη, ότι αφήνομε και γίνονται στην πατρίδα μας τα φοβερά και ανόσια μάγια; ῞Οταν ξημερώση, πάρε την άρρωστη μαθήτριά σου και να την πας εις τας Βλαχέρνας. ᾿Εκεί θα έλθη να την θεραπεύση η Μήτηρ του Δεσπότου Χριστού, που έχει τη δύναμη.
῾Ο ῞Αγιος αμέσως έγινε άφαντος. ῾Η ῾Αγία πήρε την πάσχουσα και δύο αδελφές, τις εναρετώτερες, και πήγε στον Ναό των Βλαχερνών. Εκεί προσευχόταν όλη την ημέρα με δάκρυα. Το μεσονύκτιον όμως από τον κόπον αποκοιμήθηκαν.
Τότε βλέπει στον ύπνο της η ῾Αγία πολύ λαό, που ετοίμαζαν τους δρόμους. ῏Ηταν χρυσοφορεμένοι, ολόφωτοι και ραντίζανε με ευωδέστατα άνθη και εθυμίαζαν. ῾Η ῾Αγία τους ρώτησε, γιατί έκαμναν τόση ετοιμασία. ᾿Εκείνοι αποκρίθηκαν:
- ῾Η Μήτηρ του Θεού έρχεται. ῾Ετοιμάσου και συ ν᾿ αξιωθής να την προσκυνήσης.
Τότε έφτασε η Παντάνασσα. Την ακολουθούσε πλήθος αμέτρητο αστραπηφόρων, το δε θείο και σεβάσμιο πρόσωπό της έχυνε τόση λάμψη, που δεν μπορούσε να το βλέπη άνθρωπος. ῞Οταν είδε όλους τους εκεί αρρώστους η Παναγία, ήλθε και στην άρρωστη μαθήτρια της Ειρήνης. ῾Η ῾Ηγουμένη πέφτει στα πόδια της Παναγίας φοβισμένη και έντρομη.῎Ακουσε όμως ότι η Θετόκος φώναξε το Μέγαν Βασίλειον και τον ερώτησεν για την Ειρήνη, τι χρειαζόταν. ᾿Εκείνος της εξέθεσεν όλη την υπόθεση της νέας.
- Καλέστε την ᾿Αναστασία, είπεν η Παναγία.
῾Η ῾Αγία ᾿Αναστασία η Φαρμακολύτρια έφθασε αμέσως. Τότε η Θεοτόκος της είπε:
- Πηγαίνετε στην Καισάρεια με τον Βασίλειο, εξετάστε με επιμέλεια και να θεραπεύσετε αυτήν την κόρη της, διότι σε σένα ο Υιός και Θεός μου χάρισε αυτήν την χάριν.
Κατόπιν προσκύνησαν την Παναγία η ῾Αγ. ᾿Αναστασία και ο Μέγας Βασίλειος και ανεχώρησαν εσπευμένως να εκτελέσουν την εντολή. ῎Ακουσε δε και η ῾Οσία ῾Ηγουμένη μια φωνή, που της έλεγε•:
- Πήγαινε στο Μοναστήρι σου, εκεί θα θεραπευθή.
Όταν η Χρυσοβαλάντου ξύπνησε, φανέρωσε και στις άλλες μοναχές το όραμα και ανεχώρησαν χαρούμενες. ῏Ηταν Παρασκευή και την ώρα του ῾Εσπερινού μαζεύτηκαν όλες στο Ναό. ῾Η οσία τους διηγήθηκε την οπτασία και τις διέταξε να σηκώσουν μάτια και χέρια στον Ουρανό και να λέγουν από την καρδιά τους το «Κύριε ελέησον».
῎Επειτα από πολλή ώρα προσευχής με δάκρυα, φάνηκαν στον αέρα πετώντας η ᾿Αναστασία η Φαρμακολύτρια και ο Μέγας Βασίλειος, ο οποίος της είπε:
- ῞Απλωσε, Ειρήνη, τα χέρια σου. Δέξου αυτά και μη μας ονειδίζεις άδικα.
Αυτό της το είπε, διότι η ῾Οσία Χρυσοβαλάντου προσευχόταν στην εικόνα του και του έλεγε να διώξη τους Μάγους από την Καισάρεια. Άπλωσε τότε τα χέρια της και πήρε ένα δέμα, που ερχόταν από τον αέρα και το οποίον εζύγιζε τρεις λίτρες.
῞Οταν όμως το έλυσε, βρήκαν μέσα διάφορα μαγικά• σπάγγους, τρίχες, μολύβια, δεσίματα και γραμμένα ονόματα δαιμόνων, ιδιαιτέρως όμως είχαν δύο μικρά αγαλματάκια από μολύβι. Το ένα ήτο του ανδρός το ομοίωμα και το άλλο της μοναχής. Οι μοναχές εθαύμασαν και όλη την νύχτα ευχαριστούσαν την Θεοτόκον.
Το πρωί έστειλε η ῾Ηγουμένη στις Βλαχέρνες δύο μοναχές και την πάσχουσαν. ῎Εδωσε συγχρόνως εις αυτές και τα προαναφερθέντα μαγικά, καθώς και λάδι με πρόσφορον, για να λειτουργήση ο Προσμονάριος.
Αυτός μετά την θείαν Λειτουργίαν έχρισε την άρρωστη από το λάδι της κανδήλας. ῎Επειτα έβαλε τα μαγικά επάνω στα αναμμένα κάρβουνα. Την ώρα δε που καιγόταν εκείνα, λύνονταν και τα αόρατα δεσμά της μοναχής. ῏Ηλθε τότε στο μυαλό της και δόξαζε τον Θεόν, που την απάλλαξε.
Όταν όμως διαλύθηκαν τελείως τα μολυβένια αγάλματα, έβγαιναν φωνές μεγάλες από τα κάρβουνα, όπως κάνουν οι χοίροι, όταν τους σφάζουν.
Όσοι ήσαν παρόντες και έβλεπαν και άκουγαν αυτά, φύγανε έντρομοι, δοξάζοντες τον Θεόν, που κάμνει τέτοια θαυμάσια. Κατόπιν επέστρεψαν οι μοναχές στο Μοναστήρι και διηγόνταν στις άλλες τα συμβάντα.
ΠΗΓΗ
