διαβάζουμε:
της Engiellushe Morina ( από το https://www.capital.gr/think-tank/3621288/demeni-sto-arma-tis-rosias-i-diaspastiki-oudeterotita-tis-serbias-sti-rosiki-eisboli-stin-oukrania )
Η Σερβία είναι απρόθυμη ή δεν μπορεί να πάρει θέση μια σταθερή θέση ενάντια στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ως υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ, η Σερβία υποστηρίζει ότι σέβεται την κυριαρχία της Ουκρανία -αλλά ως εκεί. Σε αυτή η νέα γεωπολιτική πραγματικότητα που έχει δημιουργήσει ο πόλεμος, είναι ασαφές εάν το Βελιγράδι θα στραφεί πλήρως προς την Ευρώπη και τη Δύση ή θα συνεχίσει να συμπαρατάσσεται με τη Ρωσία, δημιουργώντας πρόβλημα στο ευρωπαϊκό εγχείρημα και στο ΝΑΤΟ.
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της Σερβίας συνεδρίασε στις 25 Φεβρουαρίου για να συζητήσει για την εσωτερική ασφάλεια μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Το Συμβούλιο εξέφρασε τη λύπη του για την κατάσταση, αναγνωρίζοντας ότι και οι δύο πλευρές ήταν φιλικές προς τη Σερβία. Και τόνισε τη σημασία του Διεθνούς Δικαίου. Ωστόσο, το συμβούλιο προσπάθησε να αποφύγει να κατονομάσει τη Ρωσία ως επιτιθέμενο. Μεμονωμένα, τα συμπεράσματα του Συμβουλίου θα αφήσουν τον αναγνώστη να μαντέψει ποιος σκοτώνει τους Ουκρανούς. Τα συμπεράσματα, τα οποία υπογράφηκαν από τον πρόεδρο Αλεξάντερ Βούτσιτς, υποστηρίζουν ότι η Σερβία δεν θα ακολουθήσει την ΕΕ στην επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία. Η Σερβία και η Λευκορωσία είναι τώρα οι μόνες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν αρνηθεί να το κάνουν. Παρόλα αυτά, η Σερβία ψήφισε υπέρ ενός πρόσφατου ψηφίσματος των Ηνωμένων Εθνών που καλούσε τη Ρωσία να σταματήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία το 2014, η Σερβία -ήδη υποψήφια τότε χώρα προς ένταξη στην ΕΕ- ενήργησε με τον ίδιο τρόπο. Αρνήθηκε να αναγνωρίσει την επιθετικότητα της Ρωσίας ή να επιβάλει κυρώσεις στη χώρα, ενώ εξήγησε ότι σέβεται την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας ως φιλική χώρα που δεν είχε αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου.
Τα τελευταία χρόνια, η Σερβία έχει διατηρήσει ένα προφίλ ουδετερότητας εν τω μέσω αυξημένης αντιπαλότητας μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας. Η Σερβία κάποιες φορές προσπαθεί να "παίξει” και με τις δυο πλευρές προκειμένου να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της ισχύ σε θέματα όπως η αρχιτεκτονική της ευρωπαϊκής ασφάλειας, η ενεργειακή ασφάλεια και η διαμάχη για το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου. Με την υπογραφή της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης με την ΕΕ, η Σερβία συμφώνησε να ευθυγραμμίσει την εξωτερική της πολιτική και την πολιτική ασφάλειας με αυτή της Ένωσης. Αλλά η χώρα παραμένει πολιτικά δεσμευμένη στη Ρωσία, καθώς χρειάζεται τη διπλωματική υποστήριξη του Κρεμλίνου για το Κοσσυφοπέδιο (αν μη τι άλλο για να εμποδίσει τις σχετικές κινήσεις στα Ηνωμένα Έθνη) και εξαρτάται από τις φθηνές προμήθειες ρωσικού αερίου και στρατιωτικού εξοπλισμού. Όπως έδειξε μια πρόσφατη έρευνα του ECFR, το 54% των Σέρβων πολιτών βλέπουν τη Ρωσία ως σύμμαχο, και το 95% τη βλέπουν είτε ως σύμμαχο ή ως απαραίτητο εταίρο. Ενώ η ΕΕ παραμένει η μεγαλύτερη πάροχος οικονομικής βοήθειας στη Σερβία, μόλις το 11% των Σέρβων πολιτών θεωρούν την ΕΕ ως σύμμαχο.
Από την πλευρά της, η Ρωσία βλέπει τα Βαλκάνια ως ένα θέατρο στο οποίο είναι εύκολο να δημιουργηθεί αστάθεια, η οποία θα μειώνει την επιρροή του ΝΑΤΟ και της Δύσης ευρύτερα. Η Μόσχα βλέπει το Κοσσυφοπέδιο ως διαπραγματευτικό χαρτί στη σχέση της με τη Δύση. Πραγματικά, ο πρόεδρος Πούτιν έχει ακόμη προσπαθήσει να δικαιολογήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία με αναφορά στην επέμβαση του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία το 1999.
Η στενή σχέση της Σερβίας με τη Ρωσία έχει βοηθήσει στην εξάπλωση της ρωσικής επιρροής στα Βαλκάνια. Από το 2916, η Σερβία έχει φιλοξενήσει μια ρωσική στρατιωτική βάση μεταμφιεσμένη σε ανθρωπιστικό κέντρο -μια εγκατάσταση για την οποία στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες προειδοποιούν ότι χρησιμοποιείται ως κέντρο επιχειρήσεων για τους κατασκόπους του Κρεμλίνου. Το 2020 το ρωσικό υπουργείο Άμυνας άνοιξε ένα γραφείο συνδέσμου στη Σερβία, σε μια προσπάθεια να ενισχύσει τους στρατιωτικούς δεσμούς με έναν παραδοσιακό σύμμαχο στα Βαλκάνια. Η Σερβία το επέτρεψε αυτό παρά το γεγονός ότι είναι ήδη μέλος του προγράμματος του ΝΑΤΟ για την Ειρήνη. Η εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ Βελιγραδίου και Μόσχας δημιουργεί σημαντική ανησυχία μεταξύ των γειτόνων της Σερβίας, ιδιαίτερα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, στο Κοσσυφοπέδιο και στο Μαυροβούνιο.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ στο https://www.capital.gr/think-tank/3621288/demeni-sto-arma-tis-rosias-i-diaspastiki-oudeterotita-tis-serbias-sti-rosiki-eisboli-stin-oukrania
