Η Κοινοβιακή Ιερά Μονή Προφήτου Ηλιοὺ, βρίσκεται στην κορυφή του ομώνυμου όρους, σε υψόμετρο 567 μ., τρία χιλιόμετρα από το χωριό Πύργος στο νοτιοανατολικό τμήμα της νήσου Σαντορίνης.
Η ίδρυση της Μονής
Το 1711 είναι το έτος ίδρυσης της Μονής, σύμφωνα με την κτητορική Επιστολή (6 Μαρτίου 1711), που υπογράφεται από τον επίσκοπο Θήρας Ζαχαρία Γύζη. Κτήτορες είναι οι αδελφοί Γαβριήλ και Ιωακείμ, γιοι του Αντωνίου Μπελώνια καί της Αικατερίνης Σιγάλα του Ιωάννη, από το χωριό Πύργος. Ιερομόναχοι και εφημέριοι στη γενέτειρά τους, αποτραβήχτηκαν και ίδρυσαν το μοναστήρι αξιοποιώντας οικογενειακά τους κτήματα. Εκεί υπήρχαν ήδη δύο εξωκκλήσια, αφιερωμένα στον Προφήτη Ηλία και στην Υπαπαντή του Κυρίου. Όπως προκύπτει από τα αφιερωματικά έγγραφα και τους τίτλους αγοραπωλησίας στο Αρχείο της Μονής, ο Προφήτης Ηλίας ανήκε αρχικά στον Κωνσταντίνο Πραγιώτη, αργότερα περιήλθε στον ιεροδιάκονο Παρθένιο Σιγάλα, συγγενή των κτητόρων, που ανοικοδόμησε το δεύτερο εξωκκλήσιο της Υπαπαντής. Τον χώρο αυτό ο Παρθένιος Σιγάλας παραχώρησε στους αδελφούς Γαβριήλ και Ιωακείμ. Σύμφωνα με την κτητορική Επιστολή του επισκόπου Ζαχαρία, οι αδελφοί Μπελώνια εξουσιοδοτήθηκαν «ἵνα ποιήσωσι Μονύδριον ἀνδρῶν, διὰ νὰ δουλεύσωσι τὸν Θεόν». Γι' αυτό, γράφει ο επίσκοπος στη συνέχεια, «...παραδίδω αὐτὸν τὸν Ναὸν μετὰ τοῦ παρακκλησιδίου ὅπου ἔχει τῆς Παναγίας μας [῾Υπαπαντῆς] τοῦ εὐλαβεστάτου ἱερομονάχου κὺρ Γαβριὴλ Μπελώνια ὁμοῦ μετὰ τῶν κατὰ σάρκα ἀδελφῶν αὐτοῦ καὶ τῆς συνοδείας αὐτῶν, ἵνα ποιήσωσιν αὐτὸν ἀνδρῶν οἰκητήριον καὶ καταφύγιον πάντων τῶν χριστιανῶν...». Το κτητορικό γράμμα του αρχιεπισκόπου Ζαχαρία Γύζη βεβαιώνει με την υπογραφή του και ο Αγάπιος Γύζης, αντιπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Σαντορίνη, έχοντας τον τίτλο του θεοφιλεστάτου αρχιεπισκόπου Σωτηρουπόλεως.
Πηγή https://www.aparchi.net/i-moni/
ΠΗΓΗ φώτο