Το τουρκικό εκκρεμές, που μία γέρνει προς τη Δύση και μία προς την Ανατολή
( ΟΤΙ ΕΙΠΕ Ο ΑΓΙΟΣ ΠΑΙΣΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΝΗΡΗ ΑΛΕΠΟΥ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΤΗΝ ΠΙΑΣΟΥΝ ΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΗΔΑΕΙ ΑΠΟ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΚΕΙ )
ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ
Ενδεικτικό της αλλαγής στην εξωτερική πολιτική της Άγκυρας είναι το γεγονός πως η Τουρκία ξεκινά συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Νότια Κορέα για την κατασκευή του δεύτερου πυρηνικού της εργοστασίου στη Σινώπη, στις ακτές του Εύξεινου Πόντου — ενός έργου που μέχρι πρότινος αναμενόταν να αναλάβει η ρωσική κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Rosatom.
Η αλλαγή αυτή σηματοδοτεί μια σημαντική αναστροφή στην ενεργειακή πολιτική της Άγκυρας μέσα σε έναν χρόνο και ακολουθεί μια νέα φάση στις σχέσεις μεταξύ του προέδρου Recep Tayyip Erdogan και του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump.Μέχρι τα τέλη του 2024, ανώτεροι Τούρκοι και Ρώσοι αξιωματούχοι μιλούσαν δημόσια για την προέκταση της συνεργασίας τους από το πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο της Τουρκίας στο Akkuyu προς τη Σινώπη.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Rosatom, Alexey Likhachev, είχε δηλώσει τότε ότι ο Erdogan είχε λάβει πολιτική απόφαση να αναθέσει στην ρωσική εταιρεία την ηγεσία του έργου στη Σινώπη, χρησιμοποιώντας το ίδιο μοντέλο «κατασκευής, ιδιοκτησίας και λειτουργίας» (build-own-operate) που εφαρμόστηκε στο Akkuyu.
Ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Alparslan Bayraktar, είχε επίσης χαρακτηρίσει τη Rosatom ως «καλά τοποθετημένη» για το έργο, σε δηλώσεις του το περασμένο καλοκαίρι.
Αυτή η προσδοκία άρχισε να αλλάζει μετά την επίσκεψη του Erdogan στην Ουάσιγκτον στις 25 Σεπτεμβρίου 2025.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, η Τουρκία και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπέγραψαν στον Λευκό Οίκο μνημόνιο κατανόησης για συνεργασία στον τομέα της ειρηνικής χρήσης της πυρηνικής ενέργειας.
Ο Trump και ο Erdogan παρακολούθησαν την τελετή υπογραφής μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Marco Rubio.
Αργότερα, Τούρκοι αξιωματούχοι χαρακτήρισαν το έγγραφο ως την απαρχή μιας νέας διαδικασίας διμερούς συνεργασίας στον πυρηνικό τομέα.
Μετά την επίσκεψη, ο Bayraktar ανακοίνωσε στις 2 Οκτωβρίου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Νότια Κορέα εντάχθηκαν στις εν εξελίξει συνομιλίες για το έργο της Σινώπης. Μιλώντας στο CNN Türk, ανέφερε ότι εξετάζεται ένα τριμερές μοντέλο συνεργασίας μεταξύ Άγκυρας, Ουάσιγκτον και Σεούλ, και ότι η Τουρκία επιδιώκει πρόσβαση σε τεχνολογία και ανταγωνιστικό κόστος.
Πρόσθεσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να συμβάλουν τόσο στα μεγάλα συστήματα αντιδραστήρων όσο και στην ανάπτυξη μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMRs).
Η συμμετοχή Αμερικανών και Νοτιοκορεατών εταίρων συνέπεσε με την προσπάθεια της Άγκυρας να διαφοροποιήσει τις ενεργειακές της σχέσεις.
Την ίδια εβδομάδα, ο Erdogan και ο Trump είχαν μια κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση, κατά την οποία, σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους, ο Trump προέτρεψε την Τουρκία να μειώσει τις αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Ενεργειακοί αναλυτές στην Άγκυρα σημειώνουν ότι το μήνυμα αυτό εναρμονίζεται με την ευρύτερη πολιτική της Ουάσιγκτον να περιορίσει τη ρωσική επιρροή στους στρατηγικούς ενεργειακούς τομείς.
Πλήγμα για Ρωσία
Για τη Μόσχα, η μεταστροφή αυτή αποτελεί πλήγμα.
Ρώσοι διπλωμάτες θεωρούσαν εδώ και καιρό τη Σινώπη προέκταση του έργου του Akkuyu, όπου οι εργασίες κατασκευής πραγματοποιούνται από τη Rosatom βάσει άδειας διάρκειας 60 ετών.
Ομάδες της Rosatom είχαν πραγματοποιήσει μελέτες στη Σινώπη έως και στις αρχές του 2024.
Τούρκοι αξιωματούχοι δηλώνουν τώρα ότι η μελλοντική εργασία στο σημείο θα ανοίξει σε διαγωνισμό και ότι το έργο δεν θα ανατεθεί αυτόματα στη Ρωσία.
Ο Bayraktar έχει επανειλημμένα τονίσει ότι η Τουρκία θέλει χαμηλό κόστος παραγωγής ενέργειας και άμεση συμμετοχή τουρκικών εταιρειών στην πυρηνική κατασκευή.
Υπογράμμισε ότι στο έργο του Akkuyu, πάνω από 7 δισ. δολάρια από τη συνολική επένδυση προήλθαν από την τουρκική βιομηχανία, και ότι παρόμοια αποτελέσματα αναμένονται και στη Σινώπη.
Ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Alparslan Bayraktar, είχε επίσης χαρακτηρίσει τη Rosatom ως «καλά τοποθετημένη» για το έργο, σε δηλώσεις του το περασμένο καλοκαίρι.
Αυτή η προσδοκία άρχισε να αλλάζει μετά την επίσκεψη του Erdogan στην Ουάσιγκτον στις 25 Σεπτεμβρίου 2025.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, η Τουρκία και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπέγραψαν στον Λευκό Οίκο μνημόνιο κατανόησης για συνεργασία στον τομέα της ειρηνικής χρήσης της πυρηνικής ενέργειας.
Ο Trump και ο Erdogan παρακολούθησαν την τελετή υπογραφής μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Marco Rubio.
Αργότερα, Τούρκοι αξιωματούχοι χαρακτήρισαν το έγγραφο ως την απαρχή μιας νέας διαδικασίας διμερούς συνεργασίας στον πυρηνικό τομέα.
Μετά την επίσκεψη, ο Bayraktar ανακοίνωσε στις 2 Οκτωβρίου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Νότια Κορέα εντάχθηκαν στις εν εξελίξει συνομιλίες για το έργο της Σινώπης. Μιλώντας στο CNN Türk, ανέφερε ότι εξετάζεται ένα τριμερές μοντέλο συνεργασίας μεταξύ Άγκυρας, Ουάσιγκτον και Σεούλ, και ότι η Τουρκία επιδιώκει πρόσβαση σε τεχνολογία και ανταγωνιστικό κόστος.
Πρόσθεσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να συμβάλουν τόσο στα μεγάλα συστήματα αντιδραστήρων όσο και στην ανάπτυξη μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMRs).
Η συμμετοχή Αμερικανών και Νοτιοκορεατών εταίρων συνέπεσε με την προσπάθεια της Άγκυρας να διαφοροποιήσει τις ενεργειακές της σχέσεις.
Την ίδια εβδομάδα, ο Erdogan και ο Trump είχαν μια κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση, κατά την οποία, σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους, ο Trump προέτρεψε την Τουρκία να μειώσει τις αγορές πετρελαίου και φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Ενεργειακοί αναλυτές στην Άγκυρα σημειώνουν ότι το μήνυμα αυτό εναρμονίζεται με την ευρύτερη πολιτική της Ουάσιγκτον να περιορίσει τη ρωσική επιρροή στους στρατηγικούς ενεργειακούς τομείς.
Πλήγμα για Ρωσία
Για τη Μόσχα, η μεταστροφή αυτή αποτελεί πλήγμα.
Ρώσοι διπλωμάτες θεωρούσαν εδώ και καιρό τη Σινώπη προέκταση του έργου του Akkuyu, όπου οι εργασίες κατασκευής πραγματοποιούνται από τη Rosatom βάσει άδειας διάρκειας 60 ετών.
Ομάδες της Rosatom είχαν πραγματοποιήσει μελέτες στη Σινώπη έως και στις αρχές του 2024.
Τούρκοι αξιωματούχοι δηλώνουν τώρα ότι η μελλοντική εργασία στο σημείο θα ανοίξει σε διαγωνισμό και ότι το έργο δεν θα ανατεθεί αυτόματα στη Ρωσία.
Ο Bayraktar έχει επανειλημμένα τονίσει ότι η Τουρκία θέλει χαμηλό κόστος παραγωγής ενέργειας και άμεση συμμετοχή τουρκικών εταιρειών στην πυρηνική κατασκευή.
Υπογράμμισε ότι στο έργο του Akkuyu, πάνω από 7 δισ. δολάρια από τη συνολική επένδυση προήλθαν από την τουρκική βιομηχανία, και ότι παρόμοια αποτελέσματα αναμένονται και στη Σινώπη.
Οι ανανεωμένες συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες συμπίπτουν με την ευρύτερη προσπάθεια της Άγκυρας να αναδιαμορφώσει τον ενεργειακό της εφοδιασμό.
Κατά το τελευταίο έτος, η Τουρκία έχει υπογράψει μακροπρόθεσμες συμφωνίες για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) με ελβετικές και αυστραλιανές εταιρείες και έχει επεκτείνει τη χωρητικότητα αποθήκευσης για να μειώσει την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο μέσω αγωγών.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι περιγράφουν τη νέα πυρηνική συνεργασία με την Ουάσιγκτον ως ένα ακόμη βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Η ακριβής δομή της νέας συνεργασίας δεν έχει ακόμη καθοριστεί.
Πηγές του Υπουργείου Ενέργειας αναφέρουν ότι τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Νότια Κορέα έχουν παρουσιάσει σχέδια χρηματοδότησης και σχεδιασμού αντιδραστήρων.
Κατά το τελευταίο έτος, η Τουρκία έχει υπογράψει μακροπρόθεσμες συμφωνίες για υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) με ελβετικές και αυστραλιανές εταιρείες και έχει επεκτείνει τη χωρητικότητα αποθήκευσης για να μειώσει την εξάρτηση από το ρωσικό αέριο μέσω αγωγών.
Κυβερνητικοί αξιωματούχοι περιγράφουν τη νέα πυρηνική συνεργασία με την Ουάσιγκτον ως ένα ακόμη βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Η ακριβής δομή της νέας συνεργασίας δεν έχει ακόμη καθοριστεί.
Πηγές του Υπουργείου Ενέργειας αναφέρουν ότι τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Νότια Κορέα έχουν παρουσιάσει σχέδια χρηματοδότησης και σχεδιασμού αντιδραστήρων.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ στο https://www.bankingnews.gr/
