Τί εἶναι ἡ ψυχή!
(ἅγιος Ἀνδρέας ὁ διά Χριστόν σαλός)
Κάτι γνωρίζω, βέβαια, κι ἐγώ γι' αὐτήν, ἀλλά δέν ἔχω ἐμπιστοσύνη τόσο στή δική μου γνώση ὅσο στα δικά σου θεόπνευστα λόγια.
― Ἡ ψυχή, παιδί μου, εἶναι τό πᾶν στόν ἄνθρωπο. Εἶναι, θά ἔλεγα, ἡ ζωή καί ὁ θεός τοῦ πήλινου σώματός μας.
Σ' αὐτήν ἔδωσε ὁ Θεός τή δύναμη νά ζωογονεῖ τό σῶμα, νά τό κυβερνᾶ, νά τό συντηρεῖ καί νά τό θερμαίνει.
Χωρίς τήν ψυχή τα σώματά μας δέν
εἶναι παρά πηλός, χῶμα καί στάχτη.
― Αὐτά τά γνωρίζω κι ἐγώ, εἶπε ὁ Ἐπιφάνιος. Θέλω να μάθω ποιά εἶναι ἡ οὐσία τῆς ψυχῆς, ποιά εἶναι ἡ μορφή της, ὅταν βγαίνει ἀπό τό σῶμα, καί σέ τί διαφέρει ἡ ἐνάρετη ψυχή ἀπό τήν ἁμαρτωλή.
― Ἡ οὐσία τῆς ψυχῆς εἶναι πνεῦμα λογικό και σοφό, λεπτό καί ἐλαφρό, γαλήνιο και γλυκό, ἥσυχο και πράο, φιλοτεχνημένο μέ ἀόρατα μέλη, μέλη ὡραῖα καί εὐπρεπή καί εὐάρεστα στόν Θεό καί τίς χορεῖες τῶν ἁγίων ἀγγέλων.
Στήν ἀρχή οἱ ψυχές ὅλων τῶν ἀνθρώπων λάμπουν πιό πολύ κι ἀπό τόν ἥλιο. Μέ τό πέρασμα τοῦ χρόνου, ὅμως, ἡ λαμπρότητά τους μεταβάλλεται ανάλογα μέ τίς πράξεις τους.
Οἱ ψυχές τῶν ἐνάρετων ἀνθρώπων εἶναι λαμπρές, ἀλλά δέν ἔχουν ὅλες τήν ἴδια λαμπρότητα. Ὅσο περισσότερο ἀγωνίζεται κανείς μέ καλά ἔργα, τόσο πιό πολύ λαμπρύνεται ἡ ψυχή του.
Ὅσο ὑπομένει κανείς κόπους καί θλίψεις γιά τόν Κύριο, τόσο ανεβαίνει, τόσο Τόν πλησιάζει, τόσο φωτίζεται, τόσο λάμπει καί, μέ τήν κοινωνία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, γίνεται θεός κατά χάρη.
Τό σίδερο, ἀπό μαῦρο και ψυχρό πού εἶναι, ὅσο μένει στη φωτιά, τόσο πυρακτώνεται και λαμπρύνεται.
Τό ἴδιο συμβαίνει καί μέ τούς ἀνθρώπους.
Φωτιά εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα και σίδερο μαῦρο εἴμαστε ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι.
Ὅσο ἐπιμένουμε στη νηστεία, στήν ἀγρυπνία, στην προσευχή, στην εγκράτεια καί, γενικά, σέ ὅσα ἔχει νομοθετήσει τό Ἅγιο Πνεῦμα, τόσο λάμπουμε ἀπό τήν ψυχική καθαρότητα καί τόν θείο φωτισμό.
Τό ἀντίθετο γίνεται μέ τούς ἁμαρτωλούς.
Ὅταν οἱ ψυχές δίνονται στα ἔμβρυα, μέσα στις μῆτρες τῶν μητέρων τους, εἶναι ἄσπιλες. Ὅταν, ὅμως, γεννηθοῦν τά βρέφη και, μεγαλώνοντας, ἀρχίσουν να ἁμαρτάνουν, οἱ ψυχές τους γίνονται σκοτεινές. Καί ὅσο πιό πολύ βυθίζονται στήν ἁμαρτία, τόσο περισσότερο μαυρίζουν.
Πολλές ψυχές, ὅταν βγαίνουν από τό σῶμα, φαίνονται πληγωμένες, ἄλλες χολεριασμένες, ἄλλες λεπρές, ἄλλες ρακένδυτες, ἄλλες καμένες καί ἄλλες μαῦρες. Οἱ ψυχές τῶν μοχθηρῶν εἶναι σάν τούς δαίμονες, ἐνῶ τῶν αἱρετικῶν σάν τό βαθύ σκοτάδι. Τῶν ἀρσενοκοιτῶν καί τῶν εἰδωλολατρῶν ― γιά να μην προχωρήσω πιο χαμηλά ― εἶναι ἀκόμα χειρότερες.
Ὅλα αὐτά, παιδί μου, κράτησέ τα καλά στον νοῦ σου γιά τήν ὠφέλεια τῆς ψυχῆς σου.
Από το βιβλίο: Ὅσιος Ἀνδρέας ὁ διά Χριστόν σαλός σσ. 208, 210. Έκδ. Ιερά Μονή Παρακλήτου 2016
ΠΗΓΗ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ
