Οι Ρώσοι γνωρίζουν τι μεγάλα προσκυνήματα έχουμε , άραγε εμείς τα γνωρίζουμε εν μέσω δύσκολων εποχών;
Για αυτό αναφέρουμε τα παρακάτω.
Άραγε γνωρίζουμε ότι η ΠΑΝΑΓΙΑ στο ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ και ο ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΣ της ΘAΣΟΥ περιβλέπουν την Ελληνικοτάτη Μακεδονία και το ΑΡΧΙΠΈΛΑΓΟΣ του ΑΙΓΑΙΟΥ απέναντι απο τα ΣΤΕΝΑ;
Κάθε φορά που ξεμυτάει ο τούρκος από αυτά με άσχημες προθέσεις ΤΡΙΖΟΥΝ τα Εικονίσματα.
Δρ. Κωνσταντίνος Βαρδάκας
https://youtu.be/iTgBaMpUWIw
Η ιστορία του Τίμιου Ήλου (= καρφί) της Σταύρωσης του Χριστού στην Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ στη Θάσο
Ο Τίμιος Ήλος (= καρφί) της Σταύρωσης του Χριστού στη Θάσο.
Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ, μετόχι της Ιεράς Μονής Φιλοθέου Αγίου Όρους.
Η μητέρα του Γέροντος Εφραίμ Αριζόνος - Φιλοθεΐτου, μοναχή Θεοφανώ,
βαστάζοντας τον Τίμιο Ήλο της Σταύρωσης του Χριστού στην Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ στη Θάσο, μετόχι της Ιεράς Μονής Φιλοθέου Αγίου Όρους.
Τον Οκτώβριο του 1967, με δαπάνη της Ιεράς Μονής Φιλοθέου Αγίου Όρους, εκδόθηκε ένα μικρό βιβλιαράκι (άγνωστο όμως αν πρόκειται για την αρχική έκδοση ή ανατύπωση) με τίτλο "ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ. Περιλαμβάνον ΤΑ ΕΝ ΘΑΣΩ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛ και περί ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΗΛΟΥ. Υπό τίνος αφιερώθη εις την Ι. Μονήν του Φιλοθέου και πώς ευρίσκεται το νυν εν Θάσω". Και παρακάτω "Ομοίως περιλαμβάνον ΣΥΜΜΙΚΤΟΝ Ι. ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΝ ΜΕΤΑ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΟΥ ΚΑΝΟΝΟΣ και ΤΟΙΑΥΤΗΝ ΤΟΥ ΑΓΙΑΣΜΟΥ. ΕΚΔΙΔΕΤΑΙ Δαπάναις της Ι. Μονής του Φιλοθέου. ΚΑΒΑΛΑ. ΤΥΠΟΙΣ: "Η ΠΡΩΙΝΗ - ΚΑΒΑΛΑ. Οκτώβριος -1967".
ΕΓΚΟΛΠΙΟΝ. Περιλαμβάνον ΤΑ ΕΝ ΘΑΣΩ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΜΙΧΑΗΛ και περί ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΗΛΟΥ.
Υπό τίνος αφιερώθη εις την Ι. Μονήν του Φιλοθέου και πώς ευρίσκεται το νυν εν Θάσω.
Διαβάστε τα σχετικά αποσπάσματα παρακάτω:
Τῶν ἐν τῆ Νήσῳ Θάσω γενομένων θαυμασίων παρὰ τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαήλ καὶ περὶ τοῦ τιμίου Ἥλου τοῦ έκ τοῦ ζωοποιοῦ Σταυροῦ (ἤτοι μέρους τοῦ Καρφίου τοῦ τὴν Πανσέβαστον Δεξιὰν τοῦ Σωτήρος καθηλώσαντος) καὶ ἀφιέρωμα γενομένου παρὰ τοῦ Βυζαντινοῦ Αὐτοκράτορος Νικηφόρου τοῦ Βοτανειάτου εἰς τήν Ἰερὰν Μονὴν τοῦ Φιλοθέου τὴν ἐν Ἀγίω Ὅρει κειμένην.
...
Τώρα δὲ νὰ εἴπωμεν καὶ περὶ τοῦ τιμίου Ἤλου, ἤτοι τοῦ ἐκ τῆς Πανσεβάστου Δεξιᾶς τοῦ Σωτῆρος ἐν τῷ Ζωηφόρω Σταυρῷ Καρφίου καὶ τῶν ἐκ τούτου τελεσθέντων θαυμασίων ἐν τῆ Νήσῳ ταύτῃ. Κατὰ τὸ ἐξ ἀνάγκης ἐπινοηθὲν καὶ ἐπικρατοῦν παλαιὸν σύστημα, ἐνεκα τῶν βαρυτάτων φόρων καὶ δασιμάτων, ὅπου εἶχον ἐπιφορτίσῃ τὰς Ἰερὰς Μονάς, κατὰ τὰς πρώτας τῆς δουλείας ἡμέρας οἱ Ἀγαρηνοί: Οἱ τῆς Ἰερὰς Μονῆς τοῦ Φιλοθέου Πατέρες, ἐν στερήσει ὄντες καὶ ἀπορίᾳ τῶν ἀναγκαίων καὶ ἀπαραιτήτων χρειωδῶν καὶ ἐκ τῶν χρεῶν στενοχωρούμενοι, ἐξέλεξαν ἕνα τὸν Σεβασμιώτερον Ἰερομόναχον, Γαβριήλ ὀνομαζόμενον καὶ ἀπεφάσισαν νὰ στείλουν αὐτὸν, μετὰ καὶ έτέρων 2 ἀδελφῶν συνοδείαν εἰς τὴν Βλαχίαν πρὸς συνδρομήν, διότι οι φιλόχριστοι τότε τῆς Βλαχίας Ἡγεμόνες, μεγάλως ἐβοήθουν τὸ Ἅγιον Ὄρος. Ὡς εἰς τοιοῦτον δὲ μέρος αὐτοὺς ἀποστέλλοντες, ὤφειλον νὰ δώσωσιν αὐτοῖς, ὅπως φέρουν μεθ' ἑαυτῶν καὶ τὰ σεβασμιώτερα Ἅγια κειμήλια. Ἅνωθεν δὲ ἐκ τῶν παλαιοτέρων χρόνων ὡς ἦν γνωστόν, εὐρίσκεται ἐν τῆ Ἰερᾷ ταύτῃ τοῦ Φιλοθέου Μονῆ, μέρος τοῦ τιμίου Ἥλου, τοῦ ἐκ τῆς Δεξιάς τοῦ Σωτῆρος, ἀφιερωθὲν μετὰ Χρυσοβούλου καὶ ἐπισήμου συσκευῆς, ὑπὸ τοῦ εὐσεβοῦς Βυζαντινοῦ Αὐτοκράτορος, Νικηφόρου τοῦ Βοτανειάτου· (σημ. 5) ὅπερ καὶ ἔδωκαν μετὰ μέρους Ἀγίου Λειψάνου τοῦ Ἀγίου Παντελεήμονος, πρὸς τον ρηθέντα Γαβριήλ Ἰερομόναχον καὶ τὴν Συνοδείαν του.
Οἵτινες λαβόντες αὐτὰ καὶ ἐμβάντες εἰς πλοῖον, ἐπλεον διὰ τὴν Κωνσταντινούπολιν, ὅπως έφοδιασθῶσιν ἐκεῖθεν διὰ Πατριαρχικῶν συστατικῶν Γραμμάτων, πρὸς τοὺς Ἡγεμόνας τῆς Βλαχίας καὶ τοὺς ἐκεῖθε Ἀρχιερεῖς: Μικρὸν δὲ πλεύσαντες καὶ μόλις πέντε μιλίων διάστημα, ἄνεμος αὐτοὺς εὑρίσκει σφοδρὸς, πρὸς τήν Νῆσον Θάσον αὐτοὺς διώκων, ὅπου ὑπὸ τῆς βίας τῶν κυμάτων φερόμενοι, βιαίως καὶ ἀκράτητα, ἔφθασαν εἰς τὴν βαθεῖαν Ποταμίαν, ἐν τῷ κάτωθι αὐτῶν μετοχίῳ τῆς Ἰερὰς Μονῆς (σημ. 6) Φιλοθέου ὡς νεκροὶ ἀπὸ τὸν φόβον. Ὅθεν ἔσυραν ἐκεῖθεν τὸ πλοῖον καὶ ἀνέβησαν εἰς τὸ Μετόχιον, (τὸ ὁποῖον τότε ἧν παρὰ τῷ Ναῷ τοῦ Ἀρχιστρατήγου)· καὶ ἀφοῦ οἱ θαλασσοπειραταὶ κατέκαυσαν αὐτό, ἔπειτα ὡς εἰς ἀπόκρυφον μέρος ἐκτίσθη τὸν ἐν τῆ βαθείᾳ Ποταμίᾳ εὑρισκόμενον νῦν, καθὼς καὶ τὸ Χρυσόβουλον τοῦ ἀοιδίμου Βασιλέως Ἀνδρονίκου τοῦ Παλαιολόγου διαλαμβάνει, ἐκδοθὲν τὸ 1287 ἔτος ἀπὸ Χριστοῦ. εἰς ὅ ἀπαριθμοῦνται οἱ τόποι, ὅσους πρὸ χρόνων, εἶχεν ἐν τῆ Νήσῳ ταύτῃ, ἡ Ἰερὰ Μονὴ τοῦ Φιλοθέου, ἀναφέρει καὶ τοῦ Μετοχίου τούτου τοῦ Ἀρχιστρατήγου (σημ. 7).
Ἐν τούτω ἐλθόντες οἱ Πατέρες ἐκεῖνοι πρὸς παραμυθίαν καὶ πυρὰν ἀνάψαντες ἐθερμαίνοντο καὶ ἐκάθηντο ἀμέριμνοι. Κατ' ἐκείνην δὲ τὴν νύκτα ἧλθον θαλασσοπειραταί, οἵτινες ἰδόντες τὸ πλοῖον ἔξωθεν τραβισμένον καὶ ἄνωθεν φῶτα, ἐπήδησαν ἔξαφνα καὶ ἐφόνευσαν ἅπαντας καὶ τοὺς Μοναχοὺς καὶ τοὺς ναύτας. Ὡς δοκεῖ τότε, κατὰ θείαν οἰκονομίαν ἐν καιρῷ, ὅπου οἱ ἄγριοι θῆρες ἐκεῖνοι ἐβασάνιζον αὐτοῦς καὶ ἐζητοῦσαν χρήματα, ἐπρόφθασέ τις καὶ ἔκρυψεν ἐν τῷ τοίχῳ τοῦ Ναοῦ τὸ κιβώτιον τὸ περιέχον τὸν τίμιον Ἥλον καὶ τὸ ἅγιον λείψανον τοῦ Ἀγίου Παντελεήμονος (σημ. 8). Ὅθεν δὲν εὐρέθη παρὰ τῶν ληστοπειρατῶν οὔτε ἐκάη τὸ κιβώτιον τὸ περιέχον τὰ ἱερὰ ταῦτα ἀντικείμενα· τοῦ Ναοῦ καὶ τῶν οἰκημάτων τοῦ Μετοχίου καέντων καὶ πάντων ἀσπλάγχνως θανατωθέντων, ἔμειναν κεκρυμένα ταῦτα καὶ ἀσύλητα. Μετὰ καιρὸν δὲ, κατὰ θείαν οἰκονομίαν ἀπεκαλύφθησαν οὕτω πως: Ἰωάννης τις ἐνόσει πολυχρονίως καὶ οὐδεμίαν θεραπείαν εὕρισκε τοῦ πάθους αὐτοῦ· εἰς αὐτὸν καθ' ὕπνους ἐφάνη ὁ Ἀρχιστράτηγος Μιχαήλ, παρακινῶν αὐτὸν, ὅπως ἀπέλθῃ εἰς τὸ ἐν Γοναταῖς Ἀγίασμα αὐτοῦ νὰ θεραπευθῆ.
Ἀναστὰς δὲ, καὶ τοῖς οἰκείοις διηγησάμενος τὰ ὁραθέντα, εὐθὺς παρέλαβον αὐτὸν οἱ συγγενεῖς αὐτοῦ καὶ ἔφερον εἰς τὸ Ἀγίασμα καὶ ἐλούσθη καὶ ἐθεραπεύθη τελείως. Ἕνεκα δὲ τῆς θεραπείας του ταύτης, ἐκινήθη εἰς τὸ ν' ἀνεγείρῃ τὸν Ναόν ὅτε βαλὼν οἰκοδόμους καὶ καθαίροντες τοὐς τοίχους, διὰ νὰ βάλωσι θεμέλια, εὗρον ἐν τῷ τοίχῳ τὸ κιβώτιον. Συσκεφθέντες δὲ ἀναμεταξύ των διὰ νὰ τὸ κρύψωσι διὰ τὴν ἀξίαν τῆς ἀργυρᾶς θήκης καὶ νὰ δώσωσι τὸ ἅγιον λείψανον μόνον πρὸς τὸν ἐν τῷ χωρίω τότε τοῦ Θεολόγου διαμένοντα ἄνωθεν ἐν τῷ Μετοχίω τῆς Μονῆς Φιλοθέου Πνευματικὸν Θεωνᾶν Φιλοθεΐτην: Τὸν τίμιον Ἧλον τοῦ Σωτῆρος, ὅστις ἧτο μέσα εἰς Σταυρὸν ξύλινον, ἔθεσαν ἐπί τινα ἀγριελαίαν πλησίον τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἀρχιστρατήγου. Παραδώσαντες δὲ τὸ Ἅγιον λείψανον τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος εἰς τὸν ρηθέντα Πνευματικὸν ἠρώτησεν αὐτοὐς περὶ τῆς θήκης τοῦ κιβωτίου καὶ τοῦ τιμίου Ἥλου· αὐτοί τῷ εἶπον ψευδῶς ὅτι αὐτὸ μόνον εὖρον ὑποκάτω ὑπὸ μίαν πλάκαν.
Ο Τίμιος Ήλος (= καρφί) της Σταύρωσης του Χριστού στη Θάσο.
Ιερά Μονή Αρχαγγέλου Μιχαήλ, μετόχι της Ιεράς Μονής Φιλοθέου Αγίου Όρους.
Κατὰ θείαν παραχώρησιν δὲ δαιμονισθέντες καὶ ἔντρομοι γενόμενοι ἐκ τῆς δικαίας αὐτῶν τιμωρίας, ἐδωκαν τὸ ἀργυροῦν κιβώτιον. Τὸν δὲ τίμιον Ἥλον μέ τὸν Σταυρὸν τὸν περιέχοντα αὐτόν, παντελῶς ἠγνόησαν καὶ ἐλησμόνησαν ὅτι ἔβαλον αὐτὸν εἰς τὴν ἀγριελαίαν. Ἐν δὲ τῷ τόπῳ έκείνῳ ήν τις Γεώργιος, ποιμὴν ποοβάτων ὅστις ἔχων μάνδραν ἐκεῖ πλησίον, ἐβλεπε καθ' ἑκάστην νύκτα φῶς ὡς ἄστρον φαῖνον ὑπήγενε δὲ τὴν ἡμέραν καὶ οὐδέν ἔβλεπε. Ἐν μιᾷ δὲ νυκτὶ λαμβάνει καὶ τὸν υἱόν του καὶ πηγαίνουν εἰς τὴν ἀγριελαίαν ἐκείνην καὶ βλέποντες τὴν λάμψιν ἐφοβήθησαν καὶ δέν ἀνέβηκαν εἰς τὴν ἐλαίαν. Ἀπῆλθον δὲ εἰς τὸ χωρίον τοῦ Θεολόγου καὶ εἶπον τῷ εἰρημένῳ Πνευματικῷ Θεωνᾷ ὅλην τὴν ὑπόθεσιν.
Διότι δὲν εἷχε παρέλθει πολὺς καιρὸς ὅπου εἶχον θανατώση τοῦς Φιλοθεΐτας έκείνους Μοναχοὺς οἱ βάρβαροι καὶ ὅπου ἰάθη ὁ Ἰωάννης, ὅστις ἀνεκαίνισε τὸν Ναόν. Ὅθεν συνεπέρανεν ὁ Πνευματικὸς ὅτι ὁ τίμιος Ήλος ήτο έκεΐ εἰς τὴν ἀγριελαίαν καὶ ἀπήλθον καὶ εὖρον τὸν Σταυρὸν καὶ μέσα εἰς αὐτὸν τὸν τίμιον Ἤλον. Λαβόντες δὲ αὐτὰ εὐλαβῶς καὶ ἐντίμως, ἐφερον λιτανεύοντες εἰς τὸ χωρίον Θεολόγον, ὅπου ἐξήλθον πάντες οί τοῦ χωρίου εἰς ὑπάντησιν, καὶ κατέθεσαν ταῦτα ἐν τῷ ὡρισμένῳ Εὐκτηρίῳ παρὰ τῷ Μετοχίῳ τῆς Ἰερᾶς Μονῆς τοῦ Φιλοθέου.
Ἐξ ὧν πολλὰ καὶ δυσδιήγητα θαύματα γεγόνασι τότε. Ὅθεν μαθόντες οἱ τῆς Μονῆς Φιλοθέου, ἐγραψαν τῷ συναδέλφῳ αὐτῶν Πνευματικῷ Θεωνᾷ, νὰ παραλάβη τὸν τίμιον Ἥλον καὶ νὰ τὸν ἐπαναφέρη εἰς τὴν Ἰερὰν Μονήν. Ὅτε λαβῶν αὐτὸν ὁ Πνευματικὸς κατὰ τὴν προσταγήν τοῦ τότε Ἡγουμένου (σημ. 9), ἐφερεν αὐτὸν εἰς τὴν Ἰεράν Μονήν. Ὁ δὲ Ἀρχιστράτηγος ὤφθη τῷ Ἡγουμένῳ μεμφόμενος αὐτῷ καθ' ὕπνους καὶ συνάμα ἐλέγχων καὶ προστάζων αὐτὸν νὰ στείλῃ τὸν τίμιον Ἧλον ὀπίσω πρὸς φύλαξιν τῶν χριστιανῶν. Αὐτὸς δὲ ῶκνει καὶ ἀνεβάλλετο τὸν καιρὸν νὰ τὸν ἀποστείλῃ. Ὅθεν ἐπροστάχθη πάλιν κατ' ὅναρ σφοδρότερον, ὅπως ἀποστείλῃ αὐτὸν καὶ μὴ ἐμποδίσῃ οὔτε νὰ ζητήσῃ αὐτὸν ὀπίσω, (αἰνιττόμενος διὰ τούτων, ὅτι θά ἐλάμβανεν αὐτὸς αὐτὸν ἐκεῖσε, ὡς ἀκριβῶς τοῦτο συνέβη). Διότι ἀπελθῶν ὁ Ἡγούμενος ἐν τῷ Σκευοφυλακίῳ, ἵνα λάβῃ αὐτὸν ἐκεῖσε, οὐχ εὗρεν αὐτὸν ἐκεῖ μὲ ἔκπληξίν του, ἔστειλε λοιπὸν τὸν εἰρημένον Πνευματικὸν ἐν Θάσῳ πρὸς ἀναζήτησιν, διότι ἐγνώρισεν ἐκ τῶν λόγων τοῦ Άρχιστρατήγου ὅτι παρέλαβεν αὐτὸν ἐν Θάσῳ.
Ὁ δὲ, τῶν προβάτων ποιμὴν, ὁ προϊδῶν τὸ φῶς ἐν τῆ ἀγριελαίᾳ, ὁρᾷ λαμπρόχερον πάλιν τὸ φῶς ἐκεΐνο, καὶ δοὺς εἴδησιν ἐν τῷ παρὰ τῷ χωρίῳ τοῦ Θεολόγου Φιλοθεΐτη Πνευματικῷ καὶ λοιποῖς, ἧλθον μετὰ λιτανείας καὶ παρέλαβον αὐτὸν μετὰ προπομπῆς πολλῆς καὶ ἐναπέθεσαν ἐν τῷ Εὐκτηρίῳ τῷ παρὰ τῷ Μετοχίω τῆς τοῦ Φιλοθέου Ἰερὰς Μονῆς (σημ. 10). Μετ' οὗ πολὺ τοῦ χρόνου διάστημα, ἱερεὐς τις Ἀναστάσιος τὸ ὄνομα ἐκ τοῦ χωρίου Βουλγάρων, νοσῶν βαρυτάτην ἀσθένειαν καὶ τὴν τοῦ τιμίου Ἥλου ἐπικαλούμενος δύναμιν, ἔτυχε τῆς ταχίστης ἰάσεως. Οὕτω δὲ ἐπιτυχῶν ὐγείας τελείας ὁ Ιερεὐς Ἀναστάσιος, πρὸς μνήμην ἀνεξάλειπτον τοῦ γενομένου εἰς αὐτὸν θαύματος, κατεσκεύασε τὴν ὁρωμένην Εἰκόνα τοῦ Ἀρχιστρατήγου καὶ τὸ μέρος τοῦ τιμίου Ἥλου ἔθηκεν ἐν Αὐτῇ, μετὰ τοῦ Σταυροῦ τοῦ περιέχοντος αὐτὸν, πρὸς φύλαξιν καὶ διατήρησιν πάντων τῶν ἐν τῆ θεοφρουρήτῳ ταύτῃ Νήσῳ Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν (σημ. 11). Ἐπειδὴ δὲ ἦτο ἡ λαμπροφόρος Δευτέρα τοῦ Πάσχα ἡμέρα, ὅτε καὶ πάλιν ἐφάνη ὁ τίμιος Ἥλος, ἐπὶ τῇ ἀγριελαία, ἐν τῷ Ναῷ τοῦ Ἀρχιστρατήγου τὸ δεύτερον· διὰ τοῦτο ἐπεκράτησεν ἡ καλὴ συνήθεια αὕτη ἔκτοτε πανηγυρίζειν πρὸς ἀνάμνησιν τοῦ θαύματος ἐν τῆ κώμῃ τοῦ Θεολόγου καὶ ἀπέρχεσθαι ἀφ' ἐσπέρας, μετὰ κοινῆς λιτανείας καὶ δεήσεως, εἰς τὸν τόπον τὸν ἴδιον, ἤτοι ἐν τῷ Ναῷ τοῦ Ἀρχιστρατήγου καὶ ἐκτελεῖν τὴν ἑορτήν ὡς πρέπει καὶ τὴν θείαν λειτουργίαν. Ταῦτα καὶ τὰ διὰ τοῦ παντίμου Ἥλου ἐν τῃ Ἰερᾷ Μονῆ τοῦ Φιλοθέου ἱστορούμενα. Ἅτινα εἰς τὸ ὁρώμενον ὕφος, χάριν ὠφελείας καὶ μνήμης ἱστορήσαντες, δεδώκαμεν τῆς ἐν τῇ Νήσῳ ἀναγινώσκειν ἐτησίως, ἐπὶ κοινῇ ἀκροάσει τῶν ἐν τῆ λαμπρᾷ ταύτῃ πανηγύρει συναθροιζομένων πιστῶν, πρὸς ὠφέλειαν καὶ ψυχικὴν σωτηρίαν.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
(5) Ὁ δὲ Πανοσιολογιώτατος Γεράσιμος Σμυρνάκης ἐν τῆ Ἀγιορειτικῆ αὐτοῦ ἱστορία περὶ τοῦ τιμίου Ἤλου, ἀναφέρει ὡς ἐξῆς: «Προσέτι ὑπῆρχε καὶ τμήμα τοῦ τιμὶου Ἤλου τοῦ Σωτῆρος, δωρηθὲν ὑπὸ τοῦ Νικηφόρου Βοτανειάτου, ἤδη ἀποκείμενον ἐν τῷ ἐν Θάσῳ Μετοχίῳ τῆς Μονῆς ἐν τῷ Χωρίω Θεολόγῳ»... Ἐπίσης παρακατιών ὁ αὐτὸς λέγει ὡς ἐξῆς : «Ὅτε Νικηφόρος ὁ Βοτανειάτης ἐπεσκέφθη τὸ Ἀγιον Ὄρος, ἀφιέρωσε πολλὰ κειμήλια τῇ Μονῇ Φιλοθέου, ἐν οἶς καὶ τὸν τίμιον Ἤλον. Κατὰ τὸ 1630 ὁ Μητροπολίτης Μαρωνείας θελήσας ν' ἀποσπάσῃ αὐτὸν ἐκ Θάσου, δὲν ἠδυνήθη, ἐξαναστάντων τῶν κατοίκων κατ' αὐτοῦ, οἴτινες θεωροῦσιν αὐτὸν ὡς ἀλεξίκακον διὰ τὸν τόπον αὐτῶν ἄχρι σήμερον...»
(6) Λέγω ἐν τῷ κάτωθι Μετοχίῳ διότι ἡ Ἰερὰ Μονὴ τοῦ Φιλοθέου ἔχει καὶ ἄλλο Μετόχιον ἐν τῇ κώμῃ τοῦ Θεολόγου ὡς γνωστὸν τυγχάνει τοῖς πᾶσι.
(7) Τὸ κάτωθι Μετόχιον συνορεύεται ἐκ τὴς δυτικὴς αὐτοῦ πλευρὰς ἀπὸ τὸν Λάκκον τῆς Σόφενας περιλαμβανομένου ὅλου τοῦ Λάκκου ἀπὸ θαλάσσης ἄχρις ἀνω, ὅπου στρέφονται καὶ περιλαμβάνουν τὸ λεγόμενον Κελλὶ καὶ προχωροῦν ἐπάνωθεν τῶν κορυφῶν τοῦ δάσους εἰς τὸν λεγόμενον Σταυρὸν καὶ κατεβαίνουν ἀπὸ τὰ κναδάδικα καὶ τὸ ἐλαιοπρίνι καὶ κατέρχονται ἕως θαλάσσης, ὅπου περιλαμβάνουν τὸ κατὰ θάλασσαν Ἀγίασμα καὶ τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Μιχαὴλ Ἀρχαγγέλου περιστρεφόμενα καὶ περικλείοντα τὸν ἐλαιῶνα ὅλον καὶ τὸν παλαιὸν Ἁρσανᾶν μετὰ τοῦ Λάκκου τῆς Σόφενας καὶ τὴν βαθείαν Ποταμίαν.
(8) Αύτό συνεπιμαρτυρεί καί ο περί ταύτα Ιστορικός Γεράσιμος Σμυρνάκης εν σελίδι 585 τῆς αὐτοῦ Ιστορίας.
(9) Ἦτο δὲ τότε Κοινόβιος ἡ Ἱερά Μονὴ τοῦ Φιλοθέου καὶ ὡς τοιαύτη, εἷχε καὶ Ἡγούμενον κατὰ τὴν ἐπικρατοῦσαν τάξιν.
(10) Ήτο δε τότε, ότε ευρέθη το δεύτερον εν τη αγριελαία ο τίμιος ήλος του Σωτήρος, μετά τὸ Πάσχα ἡ δευτέρα τῆς Διακαινισήμου καὶ ἐπειδὴ καθὼς ὑπεδείχθει, ὁ Ἀρχιστράτηγος Μιχαήλ μετέφερεν αὐτὸν ἐκ τῆς Ἱερᾶς τοῦ Φιλοθέου Μονῆς καὶ κατέθεσεν ἐν τὴ παρὰ τῷ Ναῷ αὐτοῦ ἀγριελαία. Ἐκ τούτου ἠκολούθησεν νὰ ἑορτάζηται ἐξαιρετικῶς ἐκεῖ ὁ Ἀρχιστράτηγος μετὰ τοῦ τιμίου Ἤλου τῇ Τρίτη τῆς Διακαινισήμου. Ὅπου κατ' ἔτος, κατέρχονται μετὰ προπομπής καὶ λιτανείας φέροντες τὸν τίμιον Ἧλον μετὰ τῆς εἰκόνος τοῦ Ἀρχιστρατήγου καὶ ἀφ' ἑσπέρας μετὰ ἀγρυπνίας ἐπιτελοῦσι τὴν ἑορτὴν καὶ τὴν πρωΐαν τῆς Τρίτης τῆς Διακαινισήμου γίνεται ἡ θεὶα λειτουργία καὶ συνευωχοῦνται καὶ πάλιν ἐπανέρχονται μετὰ λιτανείας καὶ ἐναποθέτουν τὸν τίμιον Ἦλον μετὰ τῆς εἰκόνος τοῦ Ἀρχιστρατήγου ἐν τῷ Μετοχίῳ τῆς Μονῆς.
(11) Αὐτὴν τὴν κατασκευὴν εἶδον ἰδίοις ὁφθαλμοῖς τὴν Εἰκόνα τοῦ Ἀρχιστρατήγου ἱστορισμένην ἐν μέσῳ ἑξαπτερύγου, ὄπισθεν ἕχουσαν ἐφηρμοσμένον Σταυρὸν ἐξ ἀργύρου πάντα περικεχρυσωμένα, μὲ τὴν ἐπιγραφήν τοῦ ἀνωθεν Ιερέως Ἀναστασίου καὶ ἰδιαιτέρως τὴν ἐπιγραφὴν Ἀνθίμου Ἱερομονάχου Φιλοθεΐτου μὲ τὴν χρονολογίαν τοῦ τελευταίου 1866 μηνὶ Μαρτίῳ τοῦ πρώτου δυσανάγνωστος κατασταθεῖσα ἡ χρονολογία.
https://panagia-ierosolymitissa.blogspot.com/2017/07/blog-post_12.html